kafja e mengjesit dhe intervista ne Atëdhe vera 2010
Biografia
Studimet e larta në Prishtinë si inxhinier i Agronomisë. Para se të mbaronte studimet arrestohet nga policia serbe si pjesëmarrës i demonstratave studentore në mars të 1981. Dënohet me 10 vjet burg. Në fillim në burgun në Prishtinë dhe në nëntorin e 1981 transferohet në kampin e njohur “hekur e beton” të Nishit në Serbi. Në këtë kamp qëndron deri në vitin 1990. 7 vite e dy muaj i kalon në të ashtuquajturën “grupa pojaqanih nadzor”, (izolim).Me ndihmën e Amnestis Internacionale dhe Komitetit të Helsinkit lirohet nga burgu. Pas daljes nga burgu shkoi në Zvicër, ku jeton edhe aktualisht së bashku me familjen e tij ,gruan dhe tre fëmijët. Zvicra i njohu atij strehimin politik.Sylë Mujaj është njëherësh edhe piktor, edhe poet. Njeriu qe prej dhimbjesh, prej mungesës së lirisë, krijoj vargje qe më forcën e tyre realiste të tronditin, më fuqinë e tyre artistike, depërtojnë deri në qelizat e trupit.Piktura e tij e krijuar ashtu në heshtje e nën peshën e prangave, nga një copë laps i mprehtë e një letër cigareje –siç kujton autori,- një pikturë e lexueshme, por domethënëse: Ajo përcjell me forcë tragjizmin e një populli të tërë nën peshën e dhunës: Fatet individuale të njerëzve numra, siç i ka cilësuar autori, ku ai bën pjesë edhe vetë shprehin dhimbshëm shpresën e lirisë. I mbyllur në mes të betonit dhe hekurit, përmes hekurave, bashkë me dhimbjen dhe shpresën ai herë me poezi e herë me pikturë, nëpërmjet artit të tij realist pasqyron botën e tij të brendshme.Të gjitha këto ai i mblodhi në një libër, të cilin e paraqiti këto ditë në Lidhjen e Shkrimtarëve. Portretet e njerëzve të tij të dashur, shokëve të burgut, të identifikuar me numra, nënës, babait e gruas që e priti për 10 vjet rresht, japin tragjedinë e tij individuale, si simbol i një kombi.Sylë Mujaj ka ekspozuar punimet e tij në 4 ekspozita personale të hapura dy në Zvicër, një në Itali dhe nga viti 1996-1997.
Ekspozita 2010
Foto te Ndryshme
vrijdag 21 januari 2011
PËRVJETORIT TE 30 TE DEMONSTRATAVE, PËRIUDHA E BURGJEVE 1981-1990
Lugano, 09.01.2011
Si letër dërguar Këshillit organizativ te përvjetorit te demonstratave te vitit 1981, dhe qartësimin e përvjetorit/
Duke ju përshëndetur, miqësisht këshillin e përgatitjeve te përgatitjeve te 30 vjetorit te Pranverës studen...tore apo te periudhës 1981-1990.
Shprehu se pari nderim për te gjithë te rënët dëshmor te vitit 1981, e cila periudhë hapi një proces te ri e krenar ne truallin e Ballkanit apo filloj zhbërjeje e asaj Jugosllavie artificiale.
Qëndrimi dhe organizim, dhe veprimi i te gjithë atdhetarëve si te renë ashtu dhe te burgosur ishte dhe mbeti një rrugë drejt bërjes se Shqipërisë.
Përvjetori i 30 i këtyre ngjarjeve krenare duke përkujtuar te rënët e lirisë jep edhe një mesazh te çartë se këto ngjarje ishin dhe mbeten vetëm te rrugës veç kombëtare, qe sot si kurrë duhet te reflektojë bindshëm ne vetë ditët e sodit qe kërkojnë një vëmendje kryesore se si ishin e cili vërtet është roli i tyre, atëherë e sot, ku ishim dhe ku arritëm cilat janë dhe mbeten detyrat tona.
Përvjetorët kanë rëndesën e vetë duke kuptuat çartë e se përvjetori i martirëve tanë është i ndryshëm nga përvjetori i te gjallëve apo procesit te ish burgosurve me krajatat e tyre fizike e psikike ne përudhen 1981-1990.
Këshilli duhet te jetë i qartë ne faktorin rrjedha te e këtyre dy evenimenteve qe pa dyshim kanë rolin dhe rëndësinë e vetë qe duhet te janë edhe sot me mesazhin e tyre konkret.
Përvjetorët e martireve
Përvjetorët e martireve tanë është një përkujtim ne porosinë e vetë martireve qe duhet te qohet ne vend, me veprat dhe porositë e tyre, te përkujtohet edhe dhembja dhe krenaria qe u pru vetë procesi deri ku jemi sot.
Sot ne popullin tonë kemi si pasuri kombëtare shumë e shumë përvjetor qe secila e dha dhe e ka porosinë e vetë te shenjet kombëtare, e secila hijeshim qëndron ne datat e ecjes tonë.
Përvjetori i 30 i pranverës studentore,
me pjesëtarët e vetë te cilët kaluan nëpër burgjet jugosllave ne përudhen 1981-1990, ishte dhe mbeti një ngjarje e dalluar krejtësisht me konceptin e një vazhdimësie te çlirimit te Kosovës tonë ne vazhdimësinë shekullore te ngjarja mbas ngjarjeve me dekada, e cila periudhë lidhet ngushtë me vetë procesin e ndodhive te mëdha si betejave ballkanike, pavarësimit te Shqipërisë me 1912, ngjarjet e luftës botërore, ngjarjet e demonstratave te 1968-ës, pra ishte e veçantë dhe duhet te jetë e ndarë e sistemuar, e studiuar, e përkujtuar, e konceptuar, sepse roli i tyre nuk durojnë as far kamuflimit, as far bashkëngjitje te ngjarjeve te tjera edhe pse janë apo kanë rëndesën e vetë si te veçanta, sepse çdo përzierje e zbenë jo vetëm rolin e njërës por shkakton një trazirë te konglomeratit qe vështirë dalim edhe te studimi i mirëfilltë apo ta themi shkurt e shqip si ngjarjet e tjera se si u mbajtën ne popullin tonë si pavarësia e Shqipërisë, si demonstratat e 1968-ës...
Aspekti i ngjarjeve 1981–1990, ne 30 vjetorin e këtij procesi kombëtar duhet një përkushtim vërtet akademik-shkencor, qe te bie aty ku e meriton ne rrjedhat e ecjes se kombit tonë.
Këto ngjarje po varët edhe nga trajtimi i drejtë i vetë Këshillit te këtij përvjetorit, e ku pritet shumë qartë nga ky këshill, se sa u shqyrtua, sa u kuptua, se Demonstratat dhe burgjet me miliona vite nuk duhet dhe nuk lejohen te përzihen as me një ngjarje tjetër, kjo u tha shume here por prapë dëgjohen zëra nga vetë Këshilli ne përzierjen e lloj lloj përvjetori apo lloj–lloj demonstrate ne Kosovë apo mërgatën tonë. Duke mos minimizuar as gjë ne te shenjtat ngjarje te popullit tonë unë edhe një herë kërkoj qe me pranverën studentore qe e përfshiu krejt Kosovën dhe burgosjet e mijëra vetave dhe mbajtja e tyre me miliona vite te mbetet ajo qe ishte me faktorin ish te burgosur e ne mos përzierjen e asgjë tjetër, sepse bindshëm e thash dhe e them, se çdo përzije e dëmton jo vetëm këtë periudhë por e shkakton një lloj “kaçamaku” te themi te pa bymyem.
Mbes me shpresë qe te kuptohem drejt nga vetë këshilli i përgatitjeve te këtij përvjetori qe te kuptoj njëherë e mirë rolin e çdo përvjetori dhe te sistemohet ne kohën e hapësirën e vetë e jo kurrë përzierje artificiale.
- Te bëhet si tema apo studime te vlerave kombëtare ne përvjetorët e tyre solemn
- Te krijohet roli i mërgatës tonë dhe kontributi konkret
- Dhe te sistemohen rrjedhat e ngjarjeve ne ditarin e rrjedhave kombëtare
Me nderime te sinqerta nga i Juaji Syl Mujaj Lugano
Abonneren op:
Reacties posten (Atom)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten
Pershendetje e me deshire e dicipline qytetare i pres komentet e Juaja